Een erfenis verdelen

• Een erfenis verdelen
• Stappenplan
• Controleer of er een testament is
• Schat de waarde van de nalatenschap
• Maak een keus. Wil je de erfenis aanvaarden of verwerpen?
• Stel een verklaring van erfrecht op
• Betaal de schulden van de nalatenschap
• Verdelen van de erfenis
• Komen jullie er samen niet uit?

Een erfenis verdelen

Bij het verdelen van een erfenis kan veel komen kijken. Eerst moet je uitzoeken wie de erfgenamen zijn. Daarvoor controleer je eerst of er een testament is bij het Centraal Testamentenregister (CTR). Als er geen testament is geldt de wettelijke verdeling. Doe hier de test: Wie zijn de erfgenamen?

Nadat je hebt vastgesteld wie de erfgenamen zijn, ga je vaststellen wat er in de nalatenschap zit. De schulden moeten worden betaald. Hetgeen dat overblijft verdeel je over de erfgenamen. In het testament kan een specifieke verdeling zijn opgenomen. De woning kan bijvoorbeeld aan één iemand zijn toebedeeld, de inboedel aan een andere erfgenaam en een sieradencollectie weer aan een andere erfgenaam.

Stappenplan

Hieronder vind je een kort stappenplan voor het verdelen van de erfenis. Onder het stappenplan vind je een uitgebreide beschrijving van de stappen.

Controleer of er een testament is

Eerst moet je controleren of er een testament is. Een testament gaat altijd voor de wettelijke verdeling.

Is er een testament? Dan staat er in dat testament wie de erfgenamen zijn.

Is er geen testament? Dan geldt het wettelijke erfrecht. Dat houdt in dat de partner en de kinderen van de overledene erfgenaam zijn. Is er geen partner en/of kinderen? Dan zijn de ouders en broers en zussen erfgenaam. En zo verder.

Schat de waarde van de nalatenschap

Vervolgens ga je de waarde van de erfenis vaststellen. Het kan zijn dat je al ongeveer weet wat de waarde van de erfenis is. Of dat je eigenlijk geen idee hebt hoe de erfenis eruit ziet. Probeer hier dan een inschatting van te maken. Het is belangrijk om te weten wat de waarde van de erfenis is voordat je een keus maakt om de erfenis te aanvaarden of verwerpen. Als er meer schulden dan bezittingen blijken te zijn, is het meestal beter om de erfenis te verwerpen.

Maak een keus. Wil je de erfenis aanvaarden of verwerpen?

Als duidelijk is wie de erfgenamen zijn en wat de omvang van de nalatenschap is moeten de erfgenamen een keus maken. Willen zij de erfenis zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen?

Bij zuiver aanvaarden aanvaard je alles. Bezittingen én schulden.

Bij beneficiair aanvaarden aanvaard je de erfenis onder het voorrecht van boedelbeschrijving. Dan wordt er eerst een beschrijving gemaakt van de nalatenschap en worden de schulden zoveel mogelijk voldaan. Als er nog wat overblijft van de nalatenschap kan je dat aanvaarden. Als er schulden overblijven en geen bezittingen, kan je die schulden alsnog verwerpen.

Als je de nalatenschap gaat verwerpen, verwerp je alles. Je kan dan geen aanspraak meer maken op goederen uit de nalatenschap. Maar je bent ook niet aansprakelijk voor de schulden.

Het verwerpen en beneficiair aanvaarden van de erfenis moet via de rechtbank. Dat maakt het verdelen van de nalatenschap niet eenvoudiger. Als een erfgenaam verwerpt, is er sprake van plaatsvervulling. Zijn of haar kinderen komen dan in de plaats van de erfgenaam die heeft verworpen. Bij beneficiair aanvaarden moet de erfenis eerst worden vereffend. Door de rechtbank is een vereffenaar aangewezen.

Stel een verklaring van erfrecht op

In sommige gevallen heb je een verklaring van erfrecht nodig. In de verklaring van erfrecht staat wie de erfgenamen zijn en welk deel die erfgenaam erft. Je kan de verklaring van erfrecht nodig hebben als bijvoorbeeld de bank hiernaar vraagt of als er een woning in de erfenis zit. In dat geval moet de verklaring worden ingeschreven bij het Kadaster.

Betaal de schulden van de nalatenschap

Eerst moeten de schulden worden voldaan. Er kunnen verschillende schulden in de erfenis zitten. Denk hierbij aan:

• Leningen. De overledene kan een lening hebben lopen.
• De uitvaartkosten.
• Lopende rekeningen, zoals de huur en abonnementen. Zie ook de Opzegservice.

Verdelen van de erfenis

Voordat je de erfenis kan verdelen, moeten eerst alle schulden zijn betaald. Maak vervolgens een lijst met alle bezittingen en de waarde hiervan. Bespreek met de erfgenamen wie welke bezittingen wil hebben. Zorg ervoor dat jullie dit onderling goed verdelen zodat elke erfgenaam evenveel krijgt uit de erfenis.

Als alle kosten zijn betaald en er een overzicht is gemaakt van wie wat krijgt, kunnen jullie de erfenis gaan verdelen. Zorg dat de verdeling goed is vastgelegd om achteraf discussie te voorkomen.

Komen jullie er samen niet uit?

Komen de erfgenamen er samen niet uit en kan daarom de erfenis niet worden verdeeld? Dan kunnen jullie een expert inschakelen die de erfenis verdeelt, zoals een mediator of een advocaat. Een erfenis kan niet onverdeeld blijven.