Het erfdeel van je kind vastleggen

• Het beschrijven van de erfenis
• Waarom een rente afspreken over de vordering?
• Renteovereenkomst opstellen
• Fiscale redenen
• Afwijkende bepaling in het testament

Het beschrijven van de erfenis

Het vastleggen van het erfdeel van jouw kind is in de volgende situatie van belang: er is een langstlevende ouder en er is minimaal één kind. Als er geen testament is opgesteld is de wettelijke verdeling van toepassing. Dat houdt in dat de langstlevende partner en de kinderen samen erfgenaam zijn van de overleden ouder, maar de kinderen ontvangen hun deel nog niet. De kinderen hebben dan een vordering op de langstlevende ouder.

De kinderen ontvangen deze vordering pas bij het overlijden van de langstlevende ouder. Dit kan jaren later zijn. Hoe weet je dan nog hoe hoog de vordering was op het moment van overlijden van de eerste ouder?

Bij het eerste overlijden leg je vast wat de omvang van de nalatenschap is. Wat zijn de bezittingen en wat zijn de schulden. Als er een langstlevende ouder is en twee kinderen, krijgt ieder één derde deel van de nalatenschap. De kinderen krijgen een vordering op de langstlevende. De langstlevende betaalt hier wel alvast erfbelasting over. De kinderen hoeven dat dus niet meer te doen. Over deze vordering kun je een rente afspreken.

Waarom zou je rente afspreken over de vordering?

Die renteafspraak kan fiscaal heel gunstig uitpakken later. Hier leggen we dat uit. Je kunt over de vordering van de kinderen een rente afspreken, tenzij er in een testament iets anders is bepaald. Het is niet verplicht om een rente af te spreken.

De vordering van de kinderen is een schuld. Bij het overlijden van de langstlevende ouder, moet deze vordering eerst worden uitgekeerd. Hier betalen de kinderen geen erfbelasting over omdat de langstlevende dat al heeft gedaan. Door een rente af te spreken, verhoog je de vordering. Over deze vordering + rente betaal je geen erfbelasting.

Omdat het achteraf lastig is om aan te tonen hoe hoog de vordering was, is het handig om dit schriftelijk (of digitaal) vast te leggen. Dat hoeft niet uitgebreid te zijn. Een eenvoudig overzicht van de bezittingen en de schulden is voldoende. Daarbij neem je ook op hoe groot de erfdelen per persoon zijn. Dit maakt het afwikkelen van de nalatenschap een stuk eenvoudiger.

Renteovereenkomst opstellen

De langstlevende ouder moet binnen 8 maanden na het overlijden aangifte erfbelasting doen. Binnen die periode spreek je de rente af. Wil je geen rente afspreken, dan is de vordering van de kinderen renteloos. Een zo hoog mogelijke rente (max 6%) is fiscaal interessant. De Belastingdienst heeft hier dus duidelijke regels over.

Deze rente kun je vastleggen in een renteovereenkomst.

Fiscale redenen

Het vastleggen van de vorderingen van de kinderen heeft dus praktische redenen. Maar daarnaast heeft het ook fiscale redenen:

• Minder erfbelasting: Op het moment dat de langstlevende ouder overlijdt, ontvangen de kinderen hun erfdeel van de eerst overleden ouder. Over dit deel is al erfbelasting betaald. Hebben de langstlevende ouder en de kinderen een rente afgesproken, dan betalen de kinderen over die rente ook geen erfbelasting. Bij het overlijden van de langstlevende ouder kunnen de kinderen weer gebruik maken van de vrijstelling. Dat geldt dan voor de nalatenschap van de langstlevende ouder.
• Nieuwe partner: De langstlevende ouder krijgt een nieuwe partner. Door de vordering van de erfenis van te voren te beschrijven voorkom je dat deze bij de nieuwe partner terechtkomt na overlijden van de ouder. De langstlevende kan die vordering ook niet aan de nieuwe partner nalaten, omdat het al van de kinderen is. Hiermee zijn de kinderen dus beschermt.

Afwijkende bepaling in het testament

Is er een testament opgesteld door erflater? Dan kan in dat testament een afwijkende bepaling zijn opgenomen over de rente. Bijvoorbeeld dat er een vast percentage aan rente moet worden afgesproken of dat er helemaal geen rente wordt afgesproken. Het is daarom van belang dat, als er een testament is, je deze goed doorneemt.